Küresel pazarda, çeviri içeriğine sürekli artan talep, çevirmenlerin genel üretkenlik kapasitesini aşmış durumda. Bu nedenle, çeviri teknolojisine olan ilgi 1950'lerden bu yana arttı. İşte bu alandaki bazı önemli dönüm noktaları:
• 1954 yılında, ABD'deki Georgetown deneyi, sınırlı bir kelime haznesini Rusçadan İngilizceye çevirebilen bir makine üretti.
• 1980'lerde kişisel bilgisayarların ortaya çıkması ve 1990'larda bilgisayar destekli çeviri (CAT) araçlarının kullanılmaya başlamasıyla birlikte çeviri teknolojisi daha da yaygınlaştı.
• Daha yakın zamanlarda ise makine çevirisi (MT) alanındaki gelişmeler ve Google Translate, Amazon Translate gibi makine çeviri motorlarının giderek artan popülerliği dikkat çekmekte.
Çeviri Belleği’ nin (TM) icadı, çeviri teknolojisinin gelişiminde önemli bir dönüm noktası olarak karşımıza çıkıyor. Bilim insanlarının bu kavramı 1970'lerde keşfetmeye başlamasıyla birlikte, çeviri belleği çeviri alanında önemli bir rol oynamış ve Bilgisayar Destekli Çeviri Araçlarının (CAT) temel bileşenlerinden biri haline gelmiştir.
Gelin çeviri belleğinin nasıl işlediğini, sunduğu faydaları ve daha hızlı çeviri için nasıl en iyi şekilde kullanılabileceğini birlikte inceleyelim.
Çeviri Belleği Nedir?
Çeviri belleği, kaynak dildeki metin parçalarını hedef dildeki karşılıklarıyla eşleştiren bir veritabanıdır. Bu metin parçalarına çeviri birimleri (TU) denir ve uzunlukları bir paragraf, bir cümle, bir ifade veya sadece bir kelime dizisi şeklinde değişebilir.
Bu, çeviri belleği yazılımı kullanan bir çevirmenin her yeni çeviri projesine sıfırdan başlamak zorunda kalmaması anlamına gelir. Bir şirket farklı profesyonellerle işbirliği yaptığında, çevirmenler önceki çalışmalarına veya diğer çevirmenlerin işlerine başvurabilirler. Bu süreçte, çeviri projeleri biriktirilerek yeniden kullanılabilir içerikle zenginleştirip geliştirilir.
Çeviri belleği araçları, çeviri projelerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir ve CSA Research tarafından yapılan bir çalışmaya göre, modern Bilgisayar Destekli Çeviri Araçlarını (CAT) tercih eden çevirmenlerin büyük bir kısmı düzenli olarak Çeviri Belleği'ni kullanmakta.
Çeviri Belleği ile Sözlük veya Terim Bankası Arasındaki Fark Nedir?
Sözlük veya terim bankası ile çeviri belleği farklı amaçlara hizmet eder. Çeviri belleği, metinler arasındaki benzer çeviri birimlerini bulmayı ve önceki çevirileri saklamayı amaçlar. Sözlük veya terim bankası ise belirli terimlere odaklanır ve bunların çevirilerini, tanımlarını ve doğru kullanımlarını içerir. Bunlar özellikle teknik alanlarda kullanılır ve özel terimlerin doğru çevirisine yardımcı olur.
Terim bankası kullanmak, aşağıdaki durumlar için avantajlıdır:
Teknik terimler: Çevirmenler, tüm dillerde doğru terimleri kullanarak teknik metinlerin çevirisini hatasız yapabilirler.
Kısaltmalar: Benzer bir kısaltma, farklı sektörlerde farklı şeyleri temsil edebilir. Terim bankası, çeviri hatalarını önlemek için çevirmenlere gereken bilgiyi sağlar.
Ürün adları: Bu adlar işletmelere özgüdür ve belirli bir şekilde çevrilmelidir veya bazen hiç çevrilmemelidir. Terim bankası bu gibi durumlarda çevirmenin doğru kararı vermesine yardımcı olur.
Çeviri belleği ile makine çevirisi arasındaki farklar
Çeviri belleği (TM) ve makine çevirisi (MT), benzer kısaltmalara sahip olmalarına rağmen, her ikisi de kökenleri açısından büyük farklara sahip.
Çeviri belleği, zaman içinde çevirmenlerin yeni içerik ekleyerek oluşturduğu bir veritabanıdır. Öte yandan, makine çevirisi, insan müdahalesi olmadan otomatik olarak metinlerin çevrildiği bir süreçtir ve sadece otomasyona dayanır.
Makine çevirisi, genellikle nicelik ile nitelik arasında bir denge sorunu yaratır. MT, büyük miktarda metni hızlı bir şekilde işleyebilir ancak bazı durumlarda çeviri kalitesinden ödün verebilir. Bu nedenle, makine çevirisinin son düzenlemesi için genellikle insan çevirmenlerin katkısı gereklidir.
Çeviri belleği nasıl çalışır?
Başlangıçta, çevirmen içeriği çeviri için CAT aracına veya çeviri yönetim sistemine (TMS) yükler. Çeviri platformu, kaynak metni ayrıntılı bir şekilde analiz eder ve çeviri belleğinden eşleşen çevirileri alır. Ardından, çevirmen, çekilen kaynak metin ile önerilen çeviriyi görüntüler ve bunları orijinal metinle karşılaştırarak aşağıdaki işlemlerden birini gerçekleştirir: Önerilen çeviriyi kabul etme, üzerinde değişiklikler yapma veya tamamen yeni bir çeviri oluşturma.
%100 ve Fuzzy eşleşmeler
Çeviri belleği yazılımı, çeviri eşleşmelerinin doğruluğunu değerlendiren bir sıralama sistemine sahiptir. ‘%100’’ eşleşme, kaynak dosyasındaki metnin çeviri belleği içindeki metinle tamamen örtüştüğü durumdur ve bu tam bir eşleşme anlamına gelir. Yalnızca bazı kısımlar eşleşiyorsa, bu durum fuzzy eşleşme olarak kabul edilir. Fuzzy eşleşmenin yüzdesi ne kadar yüksekse, eşleşme o kadar doğru kabul edilir.
Fuzzy eşleşme durumunda, çevirmen çeviri belleği içeriğini yeniden kullanabilir ancak doğru bir çeviri oluşturmak için bazı değişiklikler yapması gerekmektedir. Eşleşme olmadığında, çevirmen tamamen yeni bir çeviri yapmak zorundadır ve bu yeni çeviri gelecekteki projelerde kullanılmak üzere veritabanını daha da zenginleştirir.
Çeviri belleğini ne zaman kullanmalıyız?
İçeriğinizdeki belirli kısımlar veya ifadeler düzenli olarak tekrar ediliyorsa çeviri belleği kullanmak sizi hem hızlandırır hem de çevirinin tutarlı olmasını sağlar. Çeviri belleği ayrıca farklı dil çiftleri arasında sürekli çeviri yapan markalar için de olmazsa olmazdır.
Teknik belgeler ve ürün kılavuzları
Telefonlar ve çamaşır makineleri gibi çeşitli cihazların kullanım kılavuzlarını düşünelim. Yeni bir model piyasaya sürüldüğünde, genellikle tamamen yeni bir kılavuz oluşturmak yerine, önceki kılavuzlardaki içeriği yeniden kullanırız (bakım talimatları, garanti maddeleri, vb.). Sadece yeni veya farklı işlevleri açıklayan metin bölümlerini değiştiririz. Bu tür içeriklerde, birçok %100 ve fuzzy eşleşme karşımıza çıkar.
Hukuki ve finansal metinler
Kimse bir hizmetin şartlarını ve koşullarını veya bir şirketin yıllık finansal raporunu okumaktan zevk almaz. Ancak okurken aynı kısımların bir rapordan diğerine nasıl sürekli olarak tekrarlandığını gözlemlemeniz oldukça kolaydır. Bu tür belgeler belirli bir formata uymalı ve aynı konuları ele almalıdır. Dolayısıyla, tekrarlarla dolu bu belgeleri bir çeviri belleği kullanarak çevirmek, çeviriyi çok daha hızlı hale getirir.
Oyun Yerelleştirmesi
Video oyunlarında karakterler, mekanlar ve aksiyonlarla bir hikaye ortaya çıkar. Bu oyunlarda karakterlerin isimleri, ekipmanları, aletleri ve hatta ikonik replikleri vardır. Başarılı bir şekilde yapılıyorsa, bir seviyeden diğerine veya bir oyun sürümünden diğerine geçerken, bazı diyalog parçaları tekrar edebilir. Bir çeviri belleği, çevirilerin saklanmasını ve daha sonra kolayca erişilmesini sağlar, böylece bir karakter aniden adını değiştirmez veya silahını tamamen yeni bir kelimeyle tanımlamaya başlamaz. Tutarlılık bu işin anahtarıdır.
Yazılım Yerelleştirmesi
Yazılım yerelleştirmesi, web siteleri veya mobil uygulamalar gibi yazılım bileşenlerinin, menülerden tuşlara ve diğer kullanıcı arayüzü öğelerine sahip olduğu bir alandır. Bir öğe çevrildiğinde, çevirmenin bu öğeyi çeviri belleğinde bulabilmesi büyük bir fayda sağlar ve ürün tutarlı bir şekilde yerelleştirildiğinde kullanıcı deneyimi önemli ölçüde iyileşir.
Destek Portalları
Destek portalları veya bilgi tabanları, yazılım veya teknik belgelere benzer şekilde menülerden, talimatlardan ve belgelerden oluşur. Bu alanda da içeriğin düzenli olarak güncellenmesi ve yeniden çevrilmesi gerekiyorsa, çeviri belleğinden yararlanmanız gerekir. Bu durumda bir dizi %100 ve fuzzy eşleşme ile karşılaşmaya hazır olun!
Ürün Açıklamaları ve E-Ticaret İçerikleri
Ürün açıklamaları ve e-ticaret içerikleri, tekrar eden içerik türlerinden biridir. Örneğin, online kurs hizmeti sunan bir web sitesini ele alalım. Her kurs; açıklama, kurs içeriği, hedefler, hedef kitle, dereceler veya tamamlama sertifikası gereksinimleri gibi aynı türde olan bilgileri içerecektir. Aynı şey, ürünleri tanıtmak için benzer içeriklere sahip özel bir formattaki e-ticaret web sitesinde de geçerlidir. Bir çeviri belleği, bu tür içeriklerin çevirisini hızlandırmak ve tutarlılığı sağlamak için size büyük bir avantaj sunar.
Çeviri belleği kullanımının avantajları nelerdir?
Çeviri belleği kullanmanın, şirketler ve dil hizmeti sağlayıcıları (LSP'ler) için büyük avantajları vardır. Bu avantajlar, her işletme için önemli olan üç temel kriter etrafında yoğunlaşır: kalite, maliyet tasarrufu ve zaman. Bu kriterleri ayrıntılı olarak ele alalım.
Çeviri belleği, tutarlılık sağlama konusunda kritik bir rol oynar
Tutarlı çeviriler sunmak, bir çevirmenin temel kalite standartlarının önemli bir parçasıdır. Ancak iki ilgili çeviri projesi arasından aylar geçtiğinde, bir önceki çeviride neyin nasıl kullanıldığını hatırlamak zorlaşabilir.
Geçmiş çevirileri araştırmak gerekebilir, ancak bu her zaman güvenilir bir yöntem değildir. Bir editör bile inceleme yaptığında, insan hafızasının sınırları nedeniyle benzer zorluklarla karşılaşabilir.
Eğer bu sorunlar fark edilmezse, son kullanıcılar tutarsız çevirilerle karşılaştıklarında olumsuz deneyimler yaşayabilir. Bu durum, kötü müşteri yorumlarına dönüşebilir ve markayı olumsuz etkileyebilir.
Çeviri belleği, tekrarlayan çevirilerde maliyet tasarrufu sağlar
Tekrarlayan içeriği yüksek projeler, ilk bakışta düşünüldüğünden daha az çalışma gerektirir ve bu da potansiyel olarak büyük maliyet tasarrufu sağlar. Çeviri şirketleri eşleşen içerikler için daha az efor sarf edeceğinden çok daha düşük maliyetlerle müşterilerinin karşısına çıkar.
Çeviri belleği, daha hızlı teslim süresine ve daha yüksek gelire yol açar
Daha önce yukarıda bahsedilen CSA araştırma çalışmasına katılan katılımcıların %86'sı, çeviri belleğinin daha hızlı teslimatı mümkün kıldığını belirtti. Bu durum hiç de şaşırtıcı değil! Çeviri belleği kullanan bir çevirmen, çok sayıda eşleşme olduğunda çevirilerini daha hızlı bir şekilde tamamlayabilir. Bu, daha fazla projeyi kabul etmelerine ve daha fazla müşteriye hizmet vermelerine olanak tanır.
Uygulama veya ürünlerini çevirtmek isteyen markalar için daha hızlı teslimat süreleri, pazara daha hızlı bir erişim sağlar. Sonuç olarak, bu da daha yüksek gelir anlamına gelir.
Kaliteli bir çeviri belleği nasıl oluşturulur?
İş dünyasındaki birçok alanda olduğu gibi, bir projeye başlamanın en iyi yolu, güvenilir ve etkili araçlar kullanmaktır. Çeviri bellekleri de bu kuralın istisnası değildir. Uzun vadede kalitesiz çevirilerden kaçınmak ve çeviri kalitesini artırmak için bir çeviri belleği oluştururken dikkate almanız gereken birkaç önemli adım vardır.
Çevirmenlere içerikle ilgili bağlam sağlayın
Çevirmenler için bağlam, özellikle yazılım vs. ile alakalı çeviriler yaparken içeriğin yönünü anlamaları için hayati öneme sahiptir. Kullanılan çeviri araçlarına bağlı olarak, bağlamı CAT aracı içinde sağlamak için çeşitli seçenekler mevcuttur. Ekleyebileceğiniz bağlam bilgilerinin örnekleri, ekran görüntüleri ve grafikler gibi unsurları içerebilir.
Çeviri belleklerinden gelen önerileri önceliklendirin
Eğer projenizde birden fazla çeviri belleği kullanıyorsanız, sorun yaşamamak için, onlara bir öncelik sırası verin. Bu şekilde, çeviri belleklerinden gelen çeviriler, en yüksek eşleşme puanına sahip CAT aracındaki çeviri önerileri listesinde en üstte görünecektir. Böylece, dil uzmanınız en uygun çevirileri hemen görebilecek ve kullanabilecektir.
Çevirileri çeviri belleğine eklemeden önce otomatik kalite kontrol (QA) araçlarını kullanın
En iyi profesyonel çevirmenler bile hata yapabilir. Çeviriyi çeviri belleğine eklemeye karar vermeden önce otomatik QA kontrolleri yaptığınızdan emin olun. Gelişmiş QA kontrolleri, doğru terimlerin kullanılıp kullanılmadığını doğrulayarak çeviri tutarlılığını sağlayabilir.
İçerik kontrolünü sürecinizin bir parçası haline getirin
Kaliteyi artırmak ve hizmet sağlayıcınızın çalışmasını değerlendirmek için bir dil uzmanından içerik kontrolü gerçekleştirmesini isteyin. Böylece, küçük hataları ve eksik terimleri tespit edebilirsiniz. Bu, hem çıktının genel kalitesini artırır hem de sağlayıcının performansını değerlendirebilmenizi sağlar.
Çeviri belleği (TM) dışında yapılan herhangi bir değişikliği manuel olarak ekleyin
Örneğin, web sitenizin içerik yönetim sistemi üzerinde doğrudan bir dil düzenlemesi uygulandığında, bu değişikliği çeviri belleğine eklemek, gelecekteki çeviri projeleri için çeviri belleğinin güncel olduğundan emin olmanızı sağlar.
Hizmet sağlayıcınıza veya müşterinize geri bildirim sağlayın
Bulduğunuz herhangi bir sorunu ve uyguladığınız herhangi bir değişikliği dil hizmeti sağlayıcınıza veya müşterinize bildirmeniz önemlidir. Etkili iletişim, sorunların çözülmesine ve gelecekte daha iyi hizmet almanıza yardımcı olur.
Çeviri belleği kullanımı için en iyi uygulamalardan bazıları
Çeviri belleği oluştururken atılması gereken adımların yanı sıra, çeviri belleği kullanımınızı en üst düzeye çıkarmanıza yardımcı olabilecek birkaç ek yöntem vardır.
Çeviriye başlamadan önce kaynak metine dikkat edin
Yeni metinler oluştururken, kullanıcı kılavuzları veya ürün açıklamaları gibi daha önce çevrilmiş içerikleri mümkün olduğunca yeniden kullanın. Bu, tam ve benzer eşleşmeleri artırarak çeviri belleğinizden en iyi şekilde faydalanmanızı sağlar.
Merkezi bir yaklaşım benimseyin
Tüm çevirmenleriniz ve editörlerinizin aynı CAT (Bilgisayar Destekli Tercüme) aracını ve aynı çeviri belleğini kullanması tutarlılık ve kaliteyi sağlamak açısından önemlidir.
Çeviri belleğinize iyi bakın
Çeviri belleğinizin düzenli olarak bir editör tarafından gözden geçirildiğine ve bakımının yapıldığından emin olun. Bu, önemli bir görev olduğundan bu işi bir stajyere ya da yeni bir ekip üyesine vermekten kaçının.
Çeviri belleği ile verimliliği artırın
Yüksek kaliteli olduğu takdirde çeviri belleği, verimliliğinizi artırabilen güçlü bir araçtır. Aksi takdirde, ters etki yapabilir ve size ekstra iş yaratır. İyi bir çeviri belleği stratejisi oluşturmak için bu ipuçlarını kullanırsanız çok geçmeden bu kararınızın meyvesini toplamaya başlayacaksınız.
Bizimle iletişime geçin yeni pazarlara açılırken kaliteden ödün vermeyin.
.jpg)
.png)
.png)
